Bart Drenth: We hebben flexibiliteit en creativiteit nodig

Bart Drenth is voorzitter van MKB – Amsterdam.

Op 25 juni was ik te gast bij het zomerevent van de Sociaal Werkkoepel. Gelukkig komen dit soort events weer op gang. Er gebeuren weer dingen die voorheen stil lagen. Een mooi teken van verandering deze mengvorm van een deels fysieke en deels online bijeenkomst, met interactie via break-out rooms en chat.

Tien jaar geleden, of zelfs 5 jaar geleden hadden we deze crisis niet op zo’n manier kunnen opvangen omdat er de mogelijkheden niet voor waren. Nu kon veel kantoorwerk gewoon doordraaien omdat medewerkers binnen een paar dagen omschakelden naar thuiswerken. Ik denk dat virtueel samen borrelen geen lang leven heeft, maar je ziet wel flexibiliteit en creativiteit ontstaan.

Bart Drenth: “Tsunami van gevolgen”

Als de periode van het begin van de corona een aardbeving was – met een golf van besmettingen, lockdown en volle ic’s – dan zie ik voor oktober een tsunami aankomen van gevolgen. Sommige sectoren werken nog steeds niet zoals vroeger en hebben het moeilijk. Die financiële gevolgen zijn nu nog niet meteen merkbaar. Dat komt door de hulp van de overheid en uitstel van betalingen.

Bart Drenth ziet kansen

Een aantal ontwikkelingen zijn kansen:

Thuiswerken gaat een grotere vlucht nemen.
We gaan misschien ook meer in een hotel of café werken
Elkaar fysiek vaker ontmoeten op andere plekken dan kantoor.
De kantorenbranche verliest werkgelegenheid, maar door bezetting van de horeca door mensen uit buurt, regio of andere delen van het land, krijgt de horeca weer deels een andere functie.

De ontwikkelingen die nu ontstaan kunnen de rimpeling die corona veroorzaakt heeft significant versnellen.

Veranderende arbeidspatronen

De effecten van de crisis op langere termijn zijn moeilijk te voorspellen, maar het is geen rare aanname dat arbeidspatronen gaan veranderen:

Thuiswerken gaat een grote vlucht nemen.
Er komt een mix met ook online begeleiding zoals beeldbellen.
Misschien levert automatisering extra tools op voor jobcoaches, zoals een elektronisch seintje dat het goed met iemand gaat om de zoveel tijd.
Er komt meer aanbod van mensen die willen werken, misschien is er een risico dat mensen met een arbeidsbeperking moeilijker uit de uitkering komen.

Maatschappelijke verantwoordelijkheid blijft een insteek voor bedrijven, begeleiding en subsidie helpen daarbij. Wat kost het en wat levert het op, de balans moet goed zijn.

Die financiële crisis komt, wat kunnen we doen?

Soepel inspelen op de economische ontwikkelingen. Want veranderde schaarste verhoudingen zie je terug in economie en arbeid.

Wat gaat er gebeuren met onroerend goed prijzen bijvoorbeeld. Kantoren kunnen namelijk wel 10 jaar leeg staan als het de trend is dat mensen uit kantoren trekken. Creativiteit en nieuwe bedrijven moeten dus ruimte krijgen.
Schaarste verhoudingen kunnen zorgen voor tekorten, zoals in de zorg, maar ook voor nieuwe banen. Het moet makkelijker worden om te begeleiden naar ander werk. Regionaal bestanden koppelen helpt werkgevers om makkelijker te zoeken op competenties van nieuwe medewerkers uit andere sectoren.
Wat mist iemand nog en kunnen we hierin binnen korte tijd, in deeltijd opleiden? Ontwikkeling wordt op die manier meer gekoppeld aan de medewerker en minder aan het bedrijf. Dat betekent een leven lang leren, dus. De werkgevers moeten hier ook ruimte aan geven.
Flexibiliteit van mensen en instituties – ook opleiders – bepaalt welke landen en steden beter uit deze crisis komen. Maken we die de slag?

Sociaal werk breder toepassen

We hebben het over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar eigenlijk heeft iedereen in de samenleving een afstand tot de arbeidsmarkt; oude banen verdwijnen, banen veranderen, nieuwe banen ontstaan. Allemaal een jobcoach, jobcarving ook inzetten voor oudere mensen, of om naar een andere functie toe te groeien. Wat er gebeurt in sociaal werk zou je breder kunnen toepassen, het is een waardevolle les voor ons allemaal.