Leuk, sociaal en duurzaam

Interview met Koen Bakker van Kringloopbedrijf RataPlan

De termen: leuk, sociaal en duurzaam is typerend voor kringloopbedrijf RataPlan. Zij zijn met 24 winkels in Noord- en Zuid-Holland en Flevoland een van de grootste van het land. Ook beheert RataPlan 48 bewaakte NS fietsenstallingen verspreid over het land. Doel van het bedrijf is het bieden van werk aan mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Het bedrijfsmotto is dan ook: leuk, sociaal en duurzaam.
In Amsterdam heeft Rataplan 2 kringloopwinkels, er was een derde, maar die is vorig jaar afgebrand.

Divers

Koen Bakker is sinds een half jaar districtsmanager voor Amsterdam en de regio daaromheen. Daarvoor zat hij anderhalf jaar bij RataPlan Fietsen. Koen komt uit de hotellerie: ‘Echt iets heel anders, hostels van de Stayokay. Ik ben heel toevallig bij RataPlan terecht gekomen. Kringloop dat plan je niet, dat overkomt je, zeg ik. Ik vind het superleuk om te doen. Je werkt met allerlei soorten mensen, sommige met een zichtbare beperking, andere met een onzichtbare. Daarnaast heb je veel contact met de gemeentes. Op alle vlakken is het heel divers.’

Geduld

‘Ik heb 1 ding geleerd in de kringloop: Als je iets wilt, moet je geduld hebben en vaak terugkomen tot je het vindt. Je loopt wel het gevaar dat je telkens toch iets mee neemt.’ Hij is zelf ook klant van de winkels. ‘Ik heb laatst nog twee stoeltjes gekocht. Ik zeg wel altijd tegen de medewerkers: het moet eerst in de winkel staan voor je het kunt kopen, want anders kopen wij het magazijn leeg en houden we niks leuks meer over voor de klanten.’

‘We leven als kringlooporganisatie nu in heel goede tijden: iedereen wil recyclen en hergebruiken. Dat is heel hip aan het worden.’

duurzaam rataplan

Medewerkers en bedrijfsprocessen

In de winkels heeft ongeveer 60 à 70 % van de medewerkers afstand tot de arbeidsmarkt, een arbeidsbeperking. Er werken in Groot Amsterdam (met Diemen en Hoofddorp erbij) ruim 100 mensen, betaald, als werkervaring of vrijwilliger.

De winkels van RataPlan hebben het keurmerk PSO (Prestatieladder Socialer Ondernemen), niveau 3 behaald.

Het gros van de medewerkers in (Groot) Amsterdam komt via de het WSP  binnen, Patrick van der Vliet, en via Pantar. Ze zijn vooral werkzaam in de winkel, maar ook wel op kantoor. ‘De samenwerking met de gemeente is goed, Patrick kent onze functieprofielen en als we dan bijvoorbeeld een kassamedewerker nodig hebben, levert hij een aantal cv’s aan en dan gaan we in gesprek. Verder werken we met een aantal jobcoaches.’

‘We doen in Amsterdam mee met de Pilot MBO Praktijkleren. Mensen kunnen ook in stageplaatsen binnenkomen en dan doorstromen naar betaald werk. Zo hebben we bijvoorbeeld nu een teamleider die in de Wajong zat.’ Ze stromen ook door naar betaald werk bij andere bedrijven als Jumbo en Blokker.

Rataplan heeft vrij veel processen geautomatiseerd, maar de medewerkers op de werkvloer hebben daar niet veel mee te maken. De oplossing voor de grote diversiteit aan medewerkers:
‘Je wilt je bedrijfsprocessen heel erg vereenvoudigen, zodat iedereen mee kan doen. Dat doen wij meer dan jobcarving.’

Rataplan 3.0

Kringloopwerk in de winkel brengen.
‘Heel veel van onze medewerkers vinden het leuk om achter de schermen te werken, want dat vinden ze veilig. Wij proberen nu dat soort processen meer in de winkel te laten plaatsvinden, zoals het sorteren van de kleding en het testen van elektronica. We willen dat om meer zichtbaar te maken wat we doen en het kringloopwerk te laten beleven. Ook bijvoorbeeld het Plantenasiel, waarbij mensen hun overtollige planten naar de winkel kunnen brengen. De planten wordt dan nieuw leven ingeblazen door een externe partij.’

Het uiterlijk veranderen.
‘Vroeger was een kringloopwinkel een hal tot de nok toe gevuld met allerlei spullen, min of meer op een hoop gegooid. Dat willen wij anders, we zeggen wel eens: de Bijenkorf onder de kringloopwinkels. We werken daarbij niet met een strakke styling, de medewerkers krijgen ook de ruimte om zelf met ideeën te komen en de inrichting aan te pakken. Ook gaan we ons meer richten op de klantgerichtheid en de klantbeleving. We leven als kringlooporganisatie nu in heel goede tijden: iedereen wil recyclen en hergebruiken. Dat is heel hip aan het worden.

sociaal duurzaam

Corona: de winkels zijn gesloten, maar de inzameling gaat gewoon door.

Je hebt het heel druk?!
‘ Door de sluiting komt er van alles op je af. Wat ga je doen met al je medewerkers? Hoe regel je het, ook financieel. En daarnaast zijn we ook twee nieuwe winkels aan het openen in Hillegom en Heemskerk. We kijken of we de werkzaamheden daarvoor toch zoveel mogelijk met bestaand personeel kunnen doen. Dan nemen we nieuwe mensen pas aan als we echt open gaan. Zo’n NOW is leuk, maar het dekt lang niet alle kosten. Werknemers komen naar het werk. De inzameling is open en daarnaast zijn we de winkels aan het schoonmaken, bijvullen en onderhoudswerkzaamheden. De medewerkers zijn superblij dat ze mogen werken. Sommigen vinden het echt verschrikkelijk om thuis te zitten, daar worden ze alleen maar depressief van. Nu wij de deur voor ze openhouden hebben ze afleiding, ze zitten in hun dagelijkse routine en hebben een reden om uit bed te komen.’

‘Je wilt je bedrijfsprocessen heel erg vereenvoudigen, zodat iedereen mee kan doen.’

Inspiratie

‘Wat mij inspireert is dat je ziet dat de wereld oneerlijk is ingericht. Ik vind het heel belangrijk dat wij een plek hebben, waar iedereen mee mag en kan doen. Dat we daarin kunnen faciliteren vind ik heel belangrijk. Ik vind het ook superleuk om te zien dat al die culturen door elkaar heen lopen en grapjes maken met elkaar, dat iedereen geaccepteerd wordt. Normaal ben ik er dagelijks en dan vind ik het stiekem het allerleukst om met de dames van de kledingafdeling een halfuurtje te werken en dan met ze te kletsen over wat ze meemaken.

RataPlan is een heel positieve, informele organisatie, waar iedereen zijn mening kan geven en waar dan ook echt naar wordt geluisterd.’

Deel dit artikel: