Joshua: het werk heeft me heel veel beïnvloed

Ik ben logistiek medewerker bij de Mediamarkt. In die functie beveilig ik producten en houd ik het hier ook netjes. Mijn IPS-coach heeft me geholpen dingen uit te zoeken die ik leuk vond. Om vervolgens een baan in die richting te gaan zoeken. En toen ben ik uiteindelijk hier beland. Het werk is leuk, want ik mag het allemaal op mijn eigen tempo doen. Ik heb niet echt dat mensen zeggen: “Dit moet voor die tijd af.” Ik krijg dan ook enorm veel vrijheid in wat ik doe. Het werk heeft me heel veel beïnvloed, ik ben nu veel socialer.

Chaymae: je hebt sociale contacten

Mijn functie is hier bij Mediamarkt is Telefoniste. Dat houdt in dat ik de buitenlijn opneem en ik spring ook wel eens bij met mijn collega’s bij de kassa. Hiervoor zat ik in de bijstand. Daarom heeft mijn jobcoach mij geholpen een baan te zoeken. De jobcoach had connecties bij de Mediamarkt. Zo ben ik dus hier terechtgekomen. Je hebt dankzij het werk toch sociale contacten, collega’s, je hebt een leven eigenlijk, zo moet je het bekijken.

Functies afpellen in deeltaken

Wij werken met een aantal grote bedrijven als partner. Ik denk dat dat voor veel bedrijven mogelijk zou zijn, die zelf een breed scala aan werkzaamheden ter beschikking hebben. Als je de ruimte hebt om functies af te pellen in deeltaken, dan kun je ze in veel gevallen ook passend maken voor de doelgroep.

Maak het niet te ingewikkeld

Mijn tip voor andere werkgevers: enerzijds maak het niet te ingewikkeld, het is minder ingewikkeld dan het soms lijkt op papier. Anderzijds zou mijn tip zijn, maak het ook niet te eenvoudig, want het is een reden dat mensen aan de kant staan. Je moet wel de tijd en ruimte hebben om het passend te maken.

Mensen helpen, dat is zo ontzettend verslavend.

Het is zo cool om mensen op een kantelpunt in hun leven, wat het toch vaak is, om ze de volgende stap te laten maken.

Oprichting Sociaal Werkkoepel voor een inclusieve stad

Samenwerking voor meer plekken

Daarom hebben we het initiatief genomen tot oprichting van de Sociaal Werkkoepel. Zodat iedereen in Amsterdam met een arbeidsbeperking die een werkplek zoekt, die ook kan krijgen. In de Sociaal Werkkoepel werken daarom bedrijven, sociale firma’s, gemeente Amsterdam en organisatie als Pantar samen. Om te zorgen dat we zo veel mogelijk plekken kunnen realiseren voor mensen met een arbeidsbeperking.

We hebben nu 4.000 sociaal werkplekken. En we willen dat dat aantal groeit naar 4.500 werkplekken in 2022. In lijn met de participatiewet en het sociaal akkoord willen we bovendien, dat meer Amsterdammers met een arbeidsbeperking of verminderde loonwaarde duurzaam aan de slag zijn bij reguliere bedrijven en sociale firma’s. Ook bij de gemeente zelf kijken we of meer mensen met een arbeidsbeperking een plek kunnen krijgen.

Tante Tosti wil drie dingen tegelijk

‘We bestaan nog geen twee jaar en zijn nu al een succes. Mensen vinden het eten lekker, het logo doet het goed en onze ooms en tantes zijn een hit. Dat is geweldig, maar we zijn er nog niet.’ Yvon vertelt wat het betekent om een sociale firma te hebben. ‘We willen eigenlijk drie dingen tegelijk. We zijn een commerciële cateraar, we zijn een leerwerkbedrijf voor 50-plus, en we hebben een verbindende functie in de buurt door actief te zijn in de buurt op markten en festivals. De catering is eigenlijk een hulpmiddel om onze sociale missie te bereiken.’

Sociaal ondernemen vraagt verschillende vaardigheden

‘Die drieledige functie vereist ook veel verschillende vaardigheden. Mijn chef bijvoorbeeld is niet alleen kok, hij is ook leermeester van de tantes. Ik run Tante Tosti, maar ben ook de een-op-een contactpersoon voor de leerwerk-deelnemers en stel leerplannen samen met mijn contactpersoon bij de gemeente Amsterdam.’

Binnen drie jaar rendabel

‘Met Tante Tosti hou ik mensen uit de bijstand, maar winstgevend opereren lukt nog niet. Gewone ondernemers hoeven zich slechts op hun onderneming te richten. Als leerwerkbedrijf zijn we toeleverancier voor andere bedrijven en we halen mensen uit de bijstand. En dat heeft een financiële waarde. Nu werken we nog met subsidies en bijdragen van fondsen, maar het is mijn ambitie om over drie jaar rendabel te zijn, dan moet tantetosti zonder hulp haar eigen broek kunnen ophouden.’

Diversiteit is de kracht van het team

Yvon spreekt niet over arbeidsbeperkten of over een afstand tot de arbeidsmarkt, ook niet als ernaar gevraagd wordt. Ze kijkt naar wat mensen wel kunnen. ‘De een kan fysiek meer aan, de ander heeft sociaal veel meerwaarde. Iedereen neemt weer iets anders mee, ook op cultureel vlak bijvoorbeeld. De kracht van ons team is dat we allemaal zo verschillend zijn. Samen zijn we Tante Tosti. Onze medewerkers vinden we hoofdzakelijk via de gemeente Amsterdam en de banenmarkt maar soms komen de tantes gewoon binnenlopen.’

Tante Tosti maakt van 50-plus een meerwaarde

‘Ik vond de naam Tante Tosti wel leuk. Ik zag het ook wel voor me, jonge meiden op festivals met strijkboutjes om de tosti’s aan te drukken. Maar het kwam er niet van, het idee belandde in een la. Tot ik twee, drie jaar geleden – ik was zelf inmiddels vijftig – die la weer opendeed. En opeens wist ik dat Tante Tosti met echte tantes moest werken. Ooms en tantes van 50 jaar en ouder die in onze maatschappij lastig aan werk kunnen komen. Tante Tosti maakt van 50-plus een meerwaarde.

Tante Elly “Ik spreek weer mensen, ik voel me weer gewaardeerd”

‘Ik ben hier terecht gekomen via de banenmarkt in de Witte Kerk. Daar waren allemaal bedrijfjes die personeel zochten. Bijvoorbeeld een van verkeersregelaar. Nou dat zie ik echt niet zitten! Toen zag ik Tante Tosti. Die meiden achter de stand waren heel gezellig en enthousiast. Dus toen heb ik me direct aangemeld als vrijwilliger. Snel daarna ben ik uitgenodigd voor een gesprek.’

Tante Mariana: ‘Thuiszitten is niet goed voor mijn hersenen’

Mariana stopte 16 jaar geleden met haar werk als schoonmaakster. De alleenstaande moeder werd steeds somberder en kon financieel amper rondkomen. Tot ze de gouden tip kreeg van haar jobcoach bij de gemeente Amsterdam. ‘Hij zei, wil je niet bij Tante Tosti werken?’ Mariana: ‘Ik zat jaren alleen thuis, dat is niet goed voor mij hersenen geweest. Sinds ik werk ben ik hartstikke blij en trots op mezelf. Staan is soms wel zwaar, maar ik blijf op de been, het is hartstikke leuk om te doen.’  ‘Het is mijn droom om een eigen zaak te hebben. Ik heb het naar mijn zin hier, maar het is financieel wel krap. Uiteindelijk wil uit de uitkering. Ik wil mijn kind meer kunnen geven.’

‘Ik vind het leuk om in de catering te werken. Vroeger heb ik ook in een koffiehuis gewerkt. Het is zo fijn als ze lekker kunnen genieten van het eten. En dat ze met een glimlach weggaan. In het Nachtlab maken we zelf het eten klaar. Ik at eigenlijk nooit vegetarisch. Maar nu ga ik steeds meer vega eten, omdat Tante Tosti dat serveert. Dat is ook wel een grappige ervaring.’

‘Deze baan is voor mij is het heel belangrijk. Toen ik geen werk had zat ik veel alleen thuis. Ik had nergens meer zin in, het huis verslonsde. Sinds ik hier twee dagen in de week werk heb ik veel meer zin in alles. Ik spreek weer mensen. Ik voel me weer gewaardeerd.’

Tante Tosti

Maak kennis met Kevin

Kevin komt over als een rustige nuchtere jongen. Hoe langer hij bij Jumbo werkt, hoe beter het gaat. ‘Het wordt alleen maar leuker, ik werk hier al vijf jaar en ken mijn collega’s nu heel goed.’

Kevin heeft geen bijzondere tips voor jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt. ‘Je moet gewoon doen wat je gevraagd wordt, en dan kom je best wel ver.

Intensieve begeleiding

Abdoel el Bouch is de jobcoach van Kevin. Hij begeleidt zo’n 30 jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt bij verschillende werkgevers. ‘Al deze werkgevers investeren tijd en aandacht in onze kandidaten. Wat je vaak ziet is dat deze jongeren in het begin niet alles kunnen geven. Dat vraagt van een werkgever geduld en vertrouwen. Als je het vertrouwen van zo’n jongere hebt gewonnen dan krijg je er veel voor terug. Dat zie ik steeds weer gebeuren.’

Uitgebreid kennismaken

Voor werkgevers is het vaak wel een drempel om deze werkzoekenden een kans te geven. ‘Werkgevers zijn vooral heel benieuwd naar de kandidaten. En andersom. Dus daar nemen we de tijd voor. We komen langs op de werkvloer. We stellen de jongeren voor, en laten ze rustig kennismaken met collega’s waardoor de kandidaat op zijn gemak wordt gesteld. En intussen krijgt de werkgever een beeld van de sollicitant.’

Een investering die zich uitbetaalt

Of het de investering waard is? Bedrijfsleider Enes Cincil vindt van wel: ‘Wat veel werkgevers niet weten is dat jongeren zich enorm kunnen ontwikkelen. Dat is bij Kevin zeker het geval. Toen hij net bij ons werkte was hij heel verlegen. Ik had nooit gedacht dat hij collega’s zou aansturen, maar dat doet hij nu wel.’

Jumbo Diemen-Noord

Grote samenwerking, concrete resultaten

Marlies is vanuit haar functie ook betrokken geweest bij de totstandkoming van de Sociaal Werkkoepel. ‘Grote organisaties – het Werkgeversservicepunt Groot-Amsterdam, Economische Zaken, onderwijsinstellingen en natuurlijk het bedrijfsleven – hebben elkaar gevonden. En werken samen aan een inclusieve Amsterdamse arbeidsmarkt. We hebben bijvoorbeeld in het voorjaar bedrijfsbezoeken voor 150 praktijkschoolleerlingen georganiseerd. In drie dagen tijd kregen zij daardoor de kans bij 30 bedrijven langs te gaan. Om te snuffelen aan de praktijk.’

Begeleiding vanuit het onderwijs

‘Wat we vaak zien is dat jongeren droombaan voor ogen hebben. Maar dat is niet altijd realistisch. Want hoe krijg je jongeren gemotiveerd voor een broodbaan? Een baan die je de kans geeft om je te ontwikkelen? Daarover gaan we met scholen in gesprek.’ Begeleiding van jongeren met een grote afstand tot de arbeidsmarkt vanuit het onderwijs is heel effectief, vertelt Marlies. ‘Daarom hebben we geïnvesteerd in relaties met scholen in het praktijkonderwijs, het voortgezet speciaal onderwijs, en sinds kort ook met de MBO-onderwijsinstellingen.’

MKB-werkgevers bedankt!

Het is niet altijd makkelijk geweest, geeft Marlies toe. ‘De gemeente is een enorme organisatie. De partijen waarmee we samenwerken zijn ook flink. En intussen moeten we zo veel mogelijk werkgevers enthousiast krijgen. Om vervolgens samen met ons meer banen voor meer mensen te realiseren.

Er zijn overigens wel veel grote organisaties enthousiast voor inclusief ondernemen. Maar uiteindelijk worden de meeste plaatsingen gerealiseerd door het MKB. Dus, bedankt MKB-werkgevers!’

Gemeente Amsterdam, werk en re-integratie