Quickscan en verdieping

Wanneer is er sprake van discriminatie?

Tom Huisjes is PhD bij het Centre for Public Procurement. Met als begeleiders de hoogleraren Elisabetta Manunza en Frans Pennings. Hij doet onderzoek naar het aanbestedingsrecht. Voor de gemeente Amsterdam kijkt hij hoe sociale doelen te integreren in het inkoop- en aanbestedingsbeleid.

Hij is begonnen met een quickscan die eind oktober af is. Dan volgt een tweede verdiepende fase.

Voor de quickscan onderzoekt hij juridisch-theoretisch welke uitsluitingsgronden er zijn. En hoe deze te gebruiken zijn om discriminatie binnen bedrijven te bestrijden. Bijvoorbeeld als iemand bij een uitzendbureau aangeeft liever geen mensen met een Turkse of Marokkaanse achtergrond te willen aannemen. In oktober 2021 ligt er een verdiepend stuk dat dieper ingaat op zaken als het definiëren en objectiveren van een aantal begrippen rond discriminatie. En hoe dat dan in praktijk te kunnen brengen. Huisjes: ‘Naast uitsluitingsgronden kun je ook kijken wat een keurmerk zou kunnen bewerkstelligen en wat je zou kunnen doen in de gunningsfase en de uitvoeringsfase, dan ben je niet alleen repressief bezig maar ook proactief en preventief. Ook kan men kijken naar vergunningverlening en subsidies. Uitsluitingsgronden gebruik je in de selectiefase, die gaat aan de andere vooraf.’

Is het niet lastig om discriminatie te bewijzen, dat is het vaak al voor individuen? ‘Ja, soms weten mensen niet eens dat ze gediscrimineerd zijn.’

Dat geldt misschien ook voor de werkgevers dat ze niet goed weten wanneer ze discrimineren. Waar vind je informatie hierover? ‘Bij de website van het College voor de rechten van de mens. Daar staat het goed omschreven in gewone mensentaal. Ook wat er wel mag en wat er niet mag. Bijvoorbeeld: als je onderscheid maakt, omdat een klant van je uitzendbureau dat wil, ben jij ook schuldig aan discriminatie.’

Arbeidsmarktdiscriminatie stavaza

Hoe staat het met arbeidsmarktdiscriminatie van mensen met een beperking? Tom: ‘Het is een van de non-discriminatiegronden, een verstandelijke of fysieke beperking. Soms is discriminatie -onderscheid maken – gerechtvaardigd. Maar vaak is het toch mogelijk een werkplek of functie geschikt te maken voor iemand met een beperking. Op deze manier zijn bijvoorbeeld meerdere – vrijwel volledig blinde – personen rechter geworden in Nederland. Als de overheid via het aanbestedingsrecht bedrijven stimuleert werkplekken geschikt te maken voor mensen met een beperking, dan kan dit de afstand tot de arbeidsmarkt voor veel mensen verkleinen.’

Op de website van het College voor de rechten van de mens is ook specifieke informatie te vinden over werken met een beperking.

Mieke Termeulen, stage coördinator Orion college

Wat voor plek hebben de leerlingen nodig?

Het Orion college is  een school voor voortgezet speciaal onderwijs. Mieke zoekt stageplekken voor jongeren in de leeftijd van 15 tot 20 jaar. ‘Ieder jaar zoeken we  stageplekken waar leerlingen zich kunnen ontwikkelen. In eerste instantie is dit voor de bedrijven een investering in tijd en aandacht en uiteindelijk levert ze dit een loyale stagiaire op. Naast individuele stages zijn we ook op zoek naar groepsstages, een plek waar een groepje leerlingen met een begeleider van het Orion college stage kan lopen.’

‘Dat is divers omdat we een brede populatie aan leerlingen hebben! Sommigen hebben extra begeleiding nodig omdat ze een vorm van autisme hebben of een gedragsprobleem.
Voor andere leerlingen is het belangrijk dat iemand bereid is om dezelfde vraag meerdere keren te beantwoorden. Vaak duurt het bij deze leerlingen langer om stof op te nemen. Ook hebben de stagiaires een vast aanspreekpunt nodig, die ze leert door voordoen en het werk in kleine stapjes uitlegt. Als ze het werk eenmaal kunnen heb je vaak een top stagiaire die altijd aanwezig is en werk uit handen kan nemen.’

Hoe werkt het?

Als invulling van de Social Return verplichting of als maatschappelijke bijdrage koopt uw bedrijf een Powercertificaat bij Everyday Heroes. U bepaalt zelf het bedrag. Met Amsterdamse Power Certificaten worden de laatste hindernissen weggenomen, zodat mensen aan het werk kunnen: een cursus, een elektrische fiets, een vervoerspas of begeleiding. De laatste stap, boven op de ondersteuning die de gemeente en Werkgeversservicepunt Groot-Amsterdam al bieden. Op deze manier werken bedrijfsleven in de regio, de gemeente Amsterdam en Everyday Heroes samen aan meer kansen voor mensen die willen werken. Everyday Heroes heeft op deze manier al honderden mensen aan een baan geholpen.

Voorbeelden

Een voorbeeld: Tom was bijna werkloos, nu fietst hij elke dag als een speer op zijn elektrische fiets van Hoofddorp naar Amsterdam. Door zijn ADHD is reizen met de trein te stressvol en op een gewone fiets is de rit te zwaar. Hij dreigde daarom zijn baan bij een restaurant op te moeten geven. Met de bijdrage uit een Power Certificaat is een elektrische fiets voor hem gekocht, waardoor hij toch zijn baan als assistent van de Sous Chef heeft kunnen behouden.

Of Yamina: Meer dan tien jaar was zij werkloos, totdat ze tijdelijk aan de slag ging voor Buurtbaan: een betaalde baan waarbij ze mensen uit haar buurt emotioneel ondersteunde en met praktische zaken op weg hielp. De laatste hindernis op weg naar die duurzame baan voor Yamina was het behalen van een rijbewijs. Dit werd weggenomen met het vergoeden van rijlessen en de bijbehorende examens, betaald met een Power Certificaat van Everyday Heroes. Yamina heeft door het behalen van haar rijbewijs inmiddels een vaste baan bij thuiszorgorganisatie Leven & Zorg.

Redder en Doener

Als Redder en Doener (RED) in de ouderenzorg werkt Jessica als volwaardige collega (maar met begeleiding van een jobcoach en werkbegeleider) binnen een thuiszorgteam van Cordaan in Amsterdam-Noord. Ze ondersteunt de cliënt met het doen van boodschappen, helpt bij het bereiden van maaltijden, doet de (af)was, maakt een praatje en onderneemt ook leuke activiteiten. Dat bevalt haar uitstekend: “Ik heb eindelijk mijn droombaan!” Daarnaast ondersteunt Jessica ook met het aan- en uitdoen van steunkousen. Cliënten waarderen de extra aandacht.  “Jessica kan makkelijk contact maken met de cliënt en wordt nu al gezien als een echte aanwinst!”, aldus de collega’s uit haar team. Naar verwachting start in het najaar een tweede RED-kandidaat in een zorgteam in de Pijp.

Leren in de praktijk

Wijkteam RED is een doorontwikkeling van het succesvolle opleidingstraject tot Woonhulp, waar kandidaten die graag in de zorg willen werken maar waarbij dit niet via de reguliere weg lukt, via praktijkleren een opleiding kunnen volgen op een zorglocatie van Cordaan. De pilot van Wijkteam RED is mede mogelijk gemaakt met het prijzengeld van de prijsvraag ‘Maak Amsterdam inclusiever’.

Wilt u meer weten over Wijkteam RED? Neem contact op met: Annerieke Akkerman op aakkerman@cordaan.nl of telefonisch via 0639268838

Omzet viel weg

Wibe Smulders, Algemeen Directeur van Happy Tosti: “Het zijn ontzettend moeilijke tijden voor Happy Tosti in Amsterdam. Door de corona crisis is onze omzet grotendeels weggevallen. En wij zouden, zonder hulp van onze verhuurder, de vestiging in Amsterdam moeten sluiten. Buiten een financiële strop zou dit ook betekenen, dat onze medewerkers daardoor op straat komen te staan. De verhuurder OCP helpt ons door deze moeilijke tijd. En zien wij de toekomst weer met vertrouwen tegemoet.”

Maatwerk in bijzondere tijden

Victor van Bommel, CEO van OCP “In deze uitzonderlijke tijden bieden wij maatwerk oplossingen voor getroffen huurders. Wij geloven in de maatschappelijke impact van Happy Tosti en daarom zijn wij samen op zoek gegaan naar een passend partnership.
Door een huurkorting te geven voor het aantal medewerkers van Happy Tosti met een arbeidsbeperking slaan we twee vliegen in 1 klap. De banen van de medewerkers van Happy Tosti zijn gegarandeerd. En wij behalen rendement in de vorm van maatschappelijke impact.

Nieuwsbrief juli 2020 van de Sociaal Werkkoepel bevat weer inspirerende verhalen. Zoals over het circulaire bedrijf Roetz en social impact bedrijf ImPower. Ook meer over het online zomerevent dat anders was dan andere jaren. Want voor het eerst konden we elkaar niet live ontmoeten tijdens ons jaarlijkse zomerevent. Maar waren we genoodzaakt digitaal contact met elkaar te zoeken.

Ondernemers in de regio

Ook Bart Drenth, voorzitter van MKB Amsterdam, voorziet in de daaropvolgende paneldiscussie een sombere toekomst. “Een groot deel van de ondernemers is druk, maar niet met winst maken.” De horeca, de evenementenbranche, Schiphol en veel winkels in het MKB lopen massaal bezoekers mis. Ter illustratie: de hotels in Amsterdam draaien per maand 1 miljoen verlies. “Als de anderhalve meter maatschappij blijft, dan is voor het einde van het jaar tachtig procent van deze ondernemers in de regio failliet.” Bovendien ziet Drenth dan een tweede en derde golf faillissementen aankomen. “Een horecazaak die omvalt kan zijn administratiekantoor ook niet meer betalen.”

Sociaal werkplekken

Een van de werkgevers die in zwaar weer verkeert is Claire van Campen, General Manager van het Hard Rock Hotel Amsterdam American, dat ook sociaal werkplekken biedt. Het beroemde hotel op het Leidseplein werd onlangs een franchise van de keten Hard Rock Hotels. “We zien het aantal boekingen wel weer toenemen, maar die stijging is nog onvoldoende.” Van Campen voorziet dat ook haar bedrijf afscheid zal moeten nemen van een aantal medewerkers. “Dat doen we op basis van last in first out. Ongeacht het rugzakje dat je al dan niet bij je hebt”, benadrukt ze. “In hospitality moet je behulpzaam willen zijn en hard kunnen werken. De rest kun je leren, ook op een sociaal werkplek.”

Kansen

Ook aan tafel zit Selma Nijhof, directeur van Werkgeversservicepunt Groot-Amsterdam (WSP), dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bemiddelt bij “werkgevers met een warm hart”, aldus Nijhof. “Met een nieuw initiatief wil WSP samen met publieke en private partners in de regio voorkomen dat mensen door de coronacrisis in een uitkeringssituatie terechtkomen. Werkgevers, ook als zij mensen met een arbeidsbeperking in dienst hebben,  kunnen zich bij dit Regionaal Werkcentrum melden als zij ofwel met over-, ofwel met ondercapaciteit te maken hebben. Op basis van de talenten van de werknemers kijken we vervolgens of zij aan het werk kunnen bij werkgevers met ondercapaciteit.”  De Sociaal Werkkoepel is als partner betrokken bij het Regionaal Werkcentrum en werkt al samen met werkgevers voor doorstroom van medewerkers.

Samenwerking

Volgens Nijhof zijn er namelijk ook kansen. Bijvoorbeeld bij bedrijven in de logistiek, het transport en de zorg. Zowel werkgevers die personeel zoeken als bedrijven die geen werk hebben voor hun mensen, kunnen terecht op de nieuwe website Grootamsterdamwerktdoor.nl. Nijhof doet tot slot een oproep aan alle werkgevers: “Kijk naar de talenten van mensen, niet enkel naar hun cv. Als we daarnaast ook zicht hebben op het totaal in de regio, kunnen we beter deze crisis doorstaan, door het samen te doen.”

Mannetjes

Na een inspirerende live chatsessie over talenten en kansen wordt er een mooie brug geslagen naar het onderwerp van Joris Luyendijk. De journalist onderzoekt waarom ‘mannetjes zoals hij’ overal de baas zijn, maar vooral hoe in een samenleving er altijd een ‘norm’ bestaat. Mensen die meer voldoen aan die norm hebben het makkelijker, en hoeven dus eigenlijk minder te kunnen om net zo ver te komen dan anderen die afwijken van de norm, vindt Luyendijk. “Mensen met een ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ weten hier alles van, want die afstand is de mate waarin ze afwijken van de norm van de gemiddelde werknemer.” 

Norm

Luyendijk: “Nodig is dat we leren omgaan met verschillen en afwijkingen van de norm. Iedereen is wel op een bepaald kenmerk anders dan de meerderheid, maar iedereen valt ook wel ergens met die norm van meerderheid samen. Je kunt zwart zijn, maar wel hetero – dan heb je het langs die as van seksuele identiteit makkelijker.” En hoezeer ze qua uiterlijk, jeugd en opleiding op elkaar lijken, hebben ook ‘mannetjes’ zoals Joris Luyendijk, Mark Rutte, Wopke Hoekstra en Lodewijk Asscher kenmerken waarmee ze tot de ‘minderheid’ behoren. “Een broer die is gestorven aan aids, of een chronische aandoening, of een vroeg verloren ouder. Dat is de sleutel: kijk bij jezelf op welk kenmerk je afwijkt van de norm, zodat je je kunt verplaatsen in mensen die op andere kenmerken van die norm afwijken.”

Kansen nu en in de toekomst

De afgelopen jaren werd 1/3 van de groep jongeren die door het WSP naar werk bemiddeld werd, geplaatst in de horeca. En hoewel de effecten van corona op den duur nog onduidelijk zijn, weten we wel dat dit een van de meest getroffen sectoren is. Wouter van der Wolk van WSP schetste een helder, niet al te vrolijk, beeld van de ontwikkelingen in de Amsterdamse economie en arbeidsmarkt. Kansen zijn er echter ook: op korte termijn in de zorg, transport en logistiek (bezorging maaltijden en pakketten), supermarkten, fastfood, e-commerce (webwinkels), bouw-en tuincentra, land-en tuinbouw (oogstmedewerkers), overheid (gemeente, UWV, etc.)

Hoe het op den duur zal zijn, hangt onder meer af van de ontwikkelingen in de bestrijding van het virus. Denkbaar is dat er meer functies komen als: ‘1,5 meter manager’ en gastheer of gastvrouw.

Op lange termijn zijn er structurele veranderingen te verwachten door robotisering bijvoorbeeld (minder werk in maakindustrie en logistiek; meer in mensgericht werk). De vraag is of de flexibilisering voortzet, wat juist jongeren aangaat.

Ook demografische ontwikkelingen beïnvloeden de mogelijkheden voor deze groep jongeren, kansen zijn er dan in de vergrijzende stedelijke samenleving met toenemende behoefte aan dienstverlenende,  mensgerichte beroepen.

Inzicht in klantenbestand

Eigen regie van kandidaten en werkgevers staat centraal binnen HalloWerk. Dit zorgt voor transparantie. U hebt direct inzicht in het klantenbestand van de gemeente- een wens van veel werkgevers – en kandidaten hebben direct toegang tot alle beschikbare vacatures. Kandidaten vullen hun eigen profiel in met hun mogelijkheden en competenties. Daar kunt u op selecteren. 

Garantiebanen, praktijkroute en social return 

Binnen HalloWerk kunt u aangeven met welke doelgroepen u wilt werken. Kandidaten met loonwaarde (garantiebanen) en kandidaten waarbij in de praktijk blijkt dat zij ondersteuning nodig hebben en die zo in het doelgroepregister komen (praktijkroute), zijn uitgenodigd hun profiel toe te voegen in HalloWerk. 120 kandidaten uit deze groep hebben zich intussen ingeschreven. 

Uitnodiging vacatures melden

We nodigen daarom ook werkgevers van harte uit hun vacatures aan te melden. Ook als u op dit moment geen vacatures hebt, is er met HalloWerk zicht op de competenties die aanwezig zijn voor invulling van uw vacatures in de toekomst. Voor inzet van kandidaten als invulling van een social return verplichting kunt u zien welke ervaring en competenties van kandidaten in uw organisatie passen. Een accountmanager kan u daarbij helpen. 

Meedoen of meer weten? 

U kunt voor meer informatie, een demo of aanmelden van vacatures terecht bij Lothar de Graaff, accountmanager Werkgeversservicepunt Groot-Amsterdam, 06 2061 9517, of per e-mail

L.de.Graaff@amsterdam.nl .